Een moment geduld. We zoeken het geschikte aanbod in Toscane voor je…
Cantine Aperte – Als de wijnkelders open gaan…
Het was een warme ochtend die laatste zondag van mei. Het gras was al dor, maar de groene cipressen staken vol trots af tegen de helderblauwe hemel. De krekels tjirpten luid. Met twee auto’s vol vrienden reden we, met open raampjes en de wind in ons haar, door een glooiend Toscaans landschap. Het was weer Cantine Aperte, het festival waar we al maanden naar uitkeken.
Sinds 1993 is Cantine Aperte (‘open wijnkelders’) het belangrijkste wijntoeristische event van Italië. In heel de laars stellen wijnproducenten, groot of klein, industrieel of biologisch, hun wijnkelders ter beschikking om wijnliefhebbers kennis te laten maken met hun bedrijf. Wij besloten om de wereldberoemde Chianti regio letterlijk links te laten liggen en onze favoriete – en veel minder bekende – wijnregio eens nader in ons op te nemen: Carmignano. Waar de wijnvelden altijd op een prachtlocatie liggen en de typisch Toscaanse landgoederen minstens zo karaktervol en traditioneel zijn als de wijn die er al generaties lang geproduceerd wordt.
We begonnen onze wijnkeldertocht bij misschien wel de kleinste wijnproducent uit deze omgeving, la fattoria Ambra, waar we door de heer des huizes om 11 uur ’s ochtends al hartelijk werden ontvangen in de (niet zo romantische) opslagruimte van zijn witte, rode en rosé wijnen. Hij nam ons eerst mee naar ‘achter’ waar we een inkijkje kregen in het productieproces. Daarna moest er natuurlijk geproefd worden. Toen een ieder van ons wel zo’n beetje zijn favoriet had kunnen bepalen, liepen we een stukje over de wijnvelden. Prachtig hoe gepassioneerd deze man vertelde over zijn bedrijf, over het onderhouden van zijn wijnranken en hoe hij zijn hoofd boven water houdt met de drukkende concurrentie van de grote industriële wijnproductie.
We vervolgende onze tocht naar Podere Il Sassolo, een prachtige locatie op een heuvel vanwaar je zo’n beetje 360° uitzicht had over de vallei richting Prato en Florence aan de ene kant, en de heuvels van Carmignano aan de andere kant. Omdat het inmiddels lunchtijd was, besloten we na een rondleiding door de supermoderne kantine ‘onder’ het landhuis, hier wat te eten. Met een glas heerlijke Barco Reale DOC in de hand genoten we van een bijpassende tagliere (snijplankje) met een keur aan kaasjes en vleeswaren op het gras voor de podere, genietend van het uitzicht, de zon en het gezelschap.
We slingerden verder naar de derde wijnproducent, Fattoria di Bacchereto. Dit bijzondere bedrijf produceert biodynamische wijnen en hangt een specifieke filosofie aan als het aankomt op het planten en het (nagenoeg niet) behandelen van de wijnranken. Er worden hier, net als bij de biologische verbouwers, uiteraard geen insecticiden of onkruidverdelgers gebruikt.
Tevens doen ze absoluut geen toevoegingen aan de grond noch de wijn en ‘nemen ze de plant zoals het is’, want de natuur bepaalt. Hoewel ze daardoor een relatief kleinere wijnopbrengst hebben, is de kwaliteit proefbaar beter werd ons beloofd. Met deze kennis in gedachten wilden we dat natuurlijk zelf ondervinden, dus togen we naar de binnenplaats voor een glaasje. En ik moet zeggen: de rode Terre a Mano wijn was absoluut voller en rijker van smaak, wat een topper!
We vervolgden onze tocht langs de laatste twee wijnproducenten van de regio, stuk voor stuk gelegen op pareltjes van locaties. De zon scheen steeds feller, de uitzichten werden steeds mooier en de druivendrank vloeide steeds rijker. Maar de rondleidingen in eeuwenoude wijnkelders met prachtige verhalen van gepassioneerde werkers zoals bij Tenuta di Artimino hielden ons bij de les.
Last but not least bezochten we Tenuta di Capezzana, een prachtige familiebedrijf met grootste historie. Er is hier een document gevonden uit 804 dat al schrijft over lokale olijf- en wijnbouw, maar vanaf de Renaissance is het landgoed pas echt meer en meer uitgebreid tot het indrukwekkende wijnbedrijf dat het nu is. Na een geweldige rondleiding in de koele wijnkelders via een ondergronds gangenstelsel onder het landgoed, waar vele bijzondere flessen de tweede wereldoorlog gelukkig veilig hebben overleefd, werden we vervolgens getrakteerd op een bezoekje aan de vinsantaia aan de overkant van de weg.
De vinsantaia is een houten ‘zolderkamer’ waar ze er de druiven te drogen leggen voor het vin santo proces, de heerlijke ‘heiligenwijn’ bekend van de cantuccini koekjes die je er in kunt dopen. De geur van de bekende dessertwijn kwam je al tegemoet zodra je de krakende trap naar boven beklom – wat een weelde!
De zon begon langzaamaan wat te verdwijnen achter de hoge bomen dus genoten we in de rozentuin achter de vinsantaia van de laatste zonnestraaltjes en tevens ons laatste glaasje. We evalueerden onze dag in de wijnvelden en hoewel over smaak niet te twisten valt, kwamen we toch tot één belangrijke gezamelijke conclusie: dít was la bella vita. Goede wijn en spijs, prachtige locaties en zeer fijn gezelschap.
Wijn en waarheid gaan wel degelijk samen op het platteland van Carmignano.
Ook zin in een rondje wijnvelden of wijnproeven in Toscane? Behalve het jaarlijkse ‘cantine aperte’ (het open wijnkelders festival is in Toscane meestal het laatste weekend van mei) zijn er talloze wijnboerderijen die proeverijen door het jaar heen organiseren. Vooral de beroemde Chianti regio zit vol met prachtige locaties voor rondleidingen en wijnproeverijen. Salute!