Een moment geduld. We zoeken het geschikte aanbod in Toscane voor je…
Actief in de winter: sneeuwschoenwandelen in Toscane
Hoewel Toscane voornamelijk toeristen trekt in de zinderende zomer of de heerlijke tussenseizoenen (voor- en najaar), is er ook in de wintermaanden genoeg te doen. Voor wintersportfanaten bijvoorbeeld heeft Toscane behoorlijk wat te bieden: het skigebied Abetone/Val di Luce in Noord-Toscane, tegen de regio Emilia-Romagna aan, heeft meer dan 50 km skipiste en vele skiliften. Veel Toscaanse wintersportliefhebbers trekken in de wintermaanden massaal voor een weekend naar dit gebied; vanaf Florence is het namelijk maar zo’n 1,5 uur rijden.
Iedere beginnende of juist gevordene skieër of snowboarder kan er hier zijn hart ophalen. Maar in zowel Abetone als Val di Luce zijn er ook oefenveldjes en pistes die zeer geschikt zijn voor kinderen. Voor mensen die wel van de winter en sportiviteit houden, maar niet per sé van skieën of snowboarden, kun je hier ook terecht voor andere winterse activiteiten zoals sleeën, langlaufen (2 pistes van in totaal zo’n 15 km) of, en hier ben ik persoonlijk heel erg fan van, om te sneeuwschoenwandelen.
Het sneeuwschoenwandelen, soms ook wel nordic shoeing of sneeuwschoenlopen genoemd (in het Italiaans ciaspolata of een camminata con le ciaspole) is een heerlijke buitenactiviteit waarbij je actief van de sneeuw en het winterse landschap geniet maar op een rustiger tempo.
Mijn Italiaanse vriend en ik hebben dit een paar jaar geleden voor het eerst gedaan met de organisatie ‘La Via dei Monti’, opgezet door het stel Davide en Milena, beiden gecertificeerde berggidsen en gepassioneerd wandelaars. Sinds Milena is bevallen van een tweeling is het team van berggidsen aangevuld met wat hulptroepen, allen even kundig en enthousiast. Ze organiseren het hele jaar door hikes en trekkings variërend in moeilijkheidsgraad en lengte. In de maanden december tot en met maart maken de ‘gewone’ wandelingen plaats voor de winterse sneeuwwandelingen, bij goed weer zowel overdag als ‘s avonds en ‘s nachts voor een extra magische ervaring.
Onze eerste kennismaking met het stel was op een zondagochtend in januari, op de parkeerplaats van het dorpje Pievepelago net over de grens van Toscane in de regio Emilia-Romagna, waar we ‘s ochtends vroeg verzamelden. Doordat het al behoorlijk sneeuwde, reden we vervolgens met de groep voorzichtig in colonne en met sneeuwkettingen de diepere bergen van het gebied Abetone in naar het startpunt van onze wandeltocht; de spanning begon dus eigenlijk al in de auto.
Aangekomen bij een totaal ondergesneeuwde parkeerplaats in de bergen kregen we allereerst een korte uitleg van de gidsen over de ciaspole, ofwel de ‘tennisrackets’ die je onder je bergschoenen moest klikken. Hoewel, het denigrerende woord rackets doet geen recht aan het moderne materiaal dat met aandacht op ieders voetmaat werd afgestemd. De sneeuwschoenen zijn een soort kunststof onderbindsels waar ijzeren punten aanzitten die je grip op sneeuwige en ijzige ondergronden vergroten.
De achterkant (de hiel) klapt los bij het lopen zoals bij een klapschaats, zodat de sneeuwschoen stabiel op de ondergrond blijft terwijl je afzet. We oefenden even met het wandelen op de parkeerplaats. De techniek vereist niet veel ervaring. Je loopt nagenoeg normaal, je moet hoogstens je benen wat hoger optillen of je voeten wat breder uit elkaar zetten. Al snel hadden we allemaal door hoe we met flinke pas konden blijven doorlopen – volledig zonder uit te glijden, wat een uitvinding!
Toen de groep klaar was voor de wandeling, liepen we in een sliert een eveneens ondergesneeuwd voetpad omhoog de bergen in. Davide liep voorop, Milena achteraan, hun hond Briscola rende heen en weer en zorgde er voor dat een ieder van ons op het rechte pad bleef. Als snel viel de groep een beetje stil, niet vanwege vermoeidheid, maar meer vanwege de immense rust die zo’n besneeuwd bos uitstraalt. Het enige wat je hoorde was het constante geknisper van de sneeuw onder onze sneeuwschoenen en af en toe het geblaf van onze gidshond.
Na een tijdje rustig klimmen, stopten we even voor een korte pauze en legde Davide wat uit over het gebied, zodat ook de wat minder fitte mensen uit de groep eventjes op adem konden komen. We vervolgenden de tocht en na een klein half uur lieten we het pad met de overhangende bomen achter ons, om koers te zetten naar een gletsjermeer.
We zagen het bevroren meer in de verte beneden al liggen en de zenuwen in de groep begonnen gelijk een beetje op te spelen, want hoe moesten we nu dáár naar toe lopen, die steile helling af? Davide deed voor hoe je eenvoudig de ijzige bergwand kon aflopen, simpelweg door wat achterover te leunen en je hakken wat dieper in de sneeuw te zetten. Met opperste concentratie waggelden we één voor één naar beneden. Ondertussen gierde de koude wind door ons haar en begon het steeds harder te sneeuwen, wát een ervaring.
Toen we allemaal veilig beneden bij de rand van het meer stonden, besloot Davide ons voor de zekerheid niet over maar óm het bevroren meer te leiden, om aan de andere kant de heuvel weer omhoog te klimmen. Uiteraard schoten we onderweg de mooiste plaatjes. Dat het inmiddels grijs en guur was geworden verhoogde alleen maar de sfeer in de beelden.
De wandeling werd uiteindelijk een achtvormige tocht langs nog een ander bevroren meer en naar een mooi open uitzichtpunt, maar doordat het na een tijdje nog harder begon te waaien en sneeuwen en Davide via zijn portofoon toch wat onheilspellende meteorologische berichten doorkreeg, besloten de gidsen om wat eerder terug te keren richting de berghut waar we met z’n allen zouden lunchen.
De tocht heeft al met al de hele ochtend geduurd – om een uur of twee zaten we met een ietwat bevroren maar zeer tevreden groep aan een heerlijk en welverdiend bord verse tortelli en andere lekkernijen na te genieten van een geweldige sneeuwschoenwandeling.
Ik kan een wandeling met sneeuwschoenen door het besneeuwde woud van het skigebied Abetone iedereen die van natuur en een beetje activiteit houdt absoluut aanraden! Hoewel de website van La Via dei Monti in het Italiaans is, spreken de gidsen op verzoek ook Engels (en uiteraard ben ik bereid jullie te helpen bij eventuele reserveringen).
De gidsen en het materiaal is inclusief (d.w.z. de sneeuwschoenen op maat, wandelstokken), maar je moet wel zelf denken aan goede (waterdichte) wandelschoenen en warme (waterdichte ski-)kleding, iets warms voor op je hoofd en een goede zonnebril. Voor de avond- en nachtwandelingen wordt gezorgd voor lantaarns, maar het is aan te raden een zaklamp mee te nemen.
Overigens kunnen er ook op andere plekken in Toscane wandelingen worden gemaakt met sneeuwschoenen (ciaspole) verschillend in lengte en moeilijkheidsgraad. Zo zijn er diverse organisaties en gidsen actief in de bergen van het gebied Garfagnana, bijv. bij Castelnuovo en Corfino, of in de bossen van het gebied Casentino (Foreste Casentinesi). Blijven we min of meer in hetzelfde gebied dan zijn er ook sneeuwwandeltochten die starten in de omgeving van Doganaccia of San Marcello Pistoiese.
Laatste tip: besef dat je in de wintermaanden (november-april) in alle bergachtige gebieden in Toscane verplicht bent om sneeuwkettingen in je auto te hebben liggen, ook als je winterbanden hebt. Wij hebben ze op die zondagmiddag na het sneeuwschoenlopen bij het afdalen om terug te keren richting de stad om moeten leggen omdat het heviger was gaan sneeuwen en niet alle wegen even snel sneeuwvrij gemaakt konden worden. Het is dus niet alleen verplicht, maar ook verstandig om deze regel op te volgen.
Joyce Oosenbrug
Joyce heeft een passie voor (interculturele) communicatie en schrijft graag. Na vele omzwervingen over de wereld is Toscane sinds 2011 haar vaste verblijfplaats. Haar vrije tijd besteedt ze het liefst wandelend door de Toscaanse bergen of achterop haar vriend’s Vespa tuffend door het glooiende heuvellandschap op zoek naar heerlijk eten en drinken.
Joyce Oosenbrug
Head of Student Admissions | Marketing & Communication | Business Development Consultant