Toiano: Spookachtig mooi

Musea vol prachtige kunstwerken, straten vol gastronomische hoogstandjes, uitbundige architectonische meesterwerken. Toscane telt honderden trekpleisters die door de jaren heen duizenden toeristen naar de regio hebben gelokt met hun rijke, goed bewaard gebleven geschiedenis en cultuur.

Het dorpje Toiano, in de provincie Pisa, is niét één van hotspots. In Toiano vindt je geen verborgen plekjes om te lunchen, pittoreske hotelletjes om een heerlijke zomeravond in door te brengen, of indrukwekkende fresco’s op de muren van een eeuwenoude kathedraal.

Sterker nog, Toiano bestaat uit één straatje met wat huisjes aan iedere kant, een oude kerk, en een klein kerkhof. De bevolking van het stadje: drie mensen. Ondanks het gebrek aan duidelijke attracties is deze oude kasteel nederzetting meer dan een bezoekje waard.

Wonderschone isolatie

Weinige plekken in Toscane verdienen het label “verborgen sieraad” meer dan het miniscule Toiano in het hart van de Valdera-regio. Niet alleen bestaat het dorp uit slechts één straat van een meter of vijftig lang, de Via del Castello, maar je kan het dorp ook maar via één weg bereiken.

Als er iets aan Toiano “isolatie” schreeuwt, dan is het wel het feit dat deze smalle weg van vijf kilometer lang dwars door het glooiende Toscaanse landschap alleen leidt naar Toiano. Het pad leidt verder nergens heen. Wanneer je het einde ervan bereikt, zorgen het fantastische uitzicht met de dorpjes San Miniato en Volterra in de verte en de complete stilte temidden van de Toscaanse heuvels ervoor dat je jezelf even in andere wereld waant. Maar weinig plekken in de regio roepen een dergelijk gevoel van terug in de tijd te hebben gereisd op, en dat wil wat zeggen in Toscane.

De locatie van het dorp en het gebrek aan toeristische trekpleisters heeft er ook voor gezorgd dat Toiano grotendeels vrij is gebleven van toeristen en de bijbehorende ontwikkelingen. Het is een spookstad, of beter gezegd een spookdorp, in vrijwel alle opzichten. Zoals eerder gezegd heeft het dorp slechts één weg, de Via del Castello, waarlangs een handvol huisjes in verschillende fases van ruïne staan.

De overblijfselen van de oude stadsmuren en de brug van het kasteel waar rond het dorp in de Middeleeuwen is ontstaan hintten naar een rijk verleden, wat de sfeer op deze verlaten maar prachtige plek alleen maar mysterieuzer. Verder zijn ook het kleine kerkhofje en de kerk een bezoekje waard, al gaat het in Toiano vooral om het geheel. De ruïnes, de stilte en de uitzichten, en de compleet afgelegen locatie maken van Toiano een uniek plekje, zeker voor mensen die een beetje weg willen blijven van het massatoerisme waarmee plekken als Siena, San Gimignano, en Montepulciano bij tijd en wijle te maken krijgen.

Zoals geldt voor wel meer plekken in Toscane, wordt het aangeraden om Toiano te bezoeken bij zonsondergang, wanneer de oude structuren van het dorp en de heuvels daarbuiten een sprookjesachtige rood-gele gloed krijgen. Alhoewel Toiano met gemak te bereiken is met de auto, is de vijf kilometer lange weg ook een aanrader voor wandelaars, zeker in de lente of zomer. Voor een helemaal authentieke Toscaanse ervaring, in navolging van de Etrusken die deze landen duizenden jaren geleden thuis noemde, kan je ook een paard boeken op één van de vele nabijgelegen landgoederen. Per paard en bij zonsondergang via het smalle pad Toiano binnen rijden is een ervaring die je voor altijd zal bijblijven.

Toiano was echter niet altijd een klein, afgelegen stukje Toscaanse schoonheid. Na de bloeiperiode van het dorp en de regio in de achttiende eeuw, toen er meer dan 500 mensen in Toiano zelf woonden, brak er in de jaren zestig van de vorige eeuw nog een periode van economische welvaart in de Valdera-vallei aan. Éen van de stuwende krachten achter deze ontwikkeling was het bedrijf Piaggio, de fabrikant van de wereldberoemde Vespa-scooters. Op een gegeven moment was vrijwel de hele bevolking van Toiano onderdeel van dit lokale bedrijf dat vandaag de dag nog steeds miljoenen modellen per jaar produceert. Deze trend zorgde er helaas ook voor dat de dorpelingen steeds minder in Toiano zelf bleven wonen, met een fascinerend hedendaags spookdorp als resultaat.

Moord en mysterie in de Valdera

In de jaren veertig van de vorige eeuw, op 5 juni 1947 om heel precies te zijn, werd het pittoreske Toiano opgeschrikt door de verdwijning van Elvira Orlandini, een jonge vrouw uit het dorp. Zij ging die dag water halen uit de bron bij Botro della Lupa en werd dagen later dood aangetroffen in de buurt van de bron. Haar vriend in die tijd werd gezien als de hoofdverdachte van de gruwelijke moord, maar hij werd na bijna twee jaar vrijgelaten wegens een gebrek aan bewijs.

Tot op de dag van vandaag blijft de moord op Elvira onopgelost, terwijl het indertijd één van de meest spraakmakende moorden in het vooroorlogse Italië was. De bewoners en oud-bewoners van Toiano zijn deze gruwelijkheden echter niet vergeten. Er wordt nog steeds over dit onopgeloste drama gesproken en sommigen zijn er zelfs van overtuigd dat de verlatenheid van het dorp het gevolg is van de aanwezigheid van het spook van Elvira Orlandini, dat ’s avonds nog steeds door de kleine, stille straatjes van Toiano dwaalt.

Fotocredits:

“Toiano’s miniscule cemetary” (CC by 2.0) by Anne Jacko
“Uitzicht vanuit Toiano met in de verte San Miniato” (CC by 2.0 ) by Anne Jacko

Max Decimer

Hi, ik ben Max Decimer, zelfstandig consultant bij mijn eigen bedrijf. Het werk houdt me redelijk bezig, maar wanneer ik even de kans heb probeer ik zoveel mogelijk hoeken van de wereld te zien, of die nou aan de andere van de wereld of op 15 minuutjes rijden liggen. Montepulciano is één van mij meest recente “ontdekkingen, vandaar dat ik zo nu en dan wat indrukken zal delen op ToscaneTips.nl.

Alle blogs van Max Decimer

Daniel Gruppen

Online Marketing | PuurWeb