Een moment geduld. We zoeken het geschikte aanbod in Toscane voor je…
Via Francigena, een dwaaltocht over eeuwenoude paden in Toscane
De voorjaarszon schijnt en weelderig groen geeft het landschap een woeste, ongerepte aanblik. We zijn gepermitteerd ontgrendeld van thuis en het platteland van Le Piazze, in de provincie Siena. Hierdoor besluiten we om een deel van de pelgrimsroute de ‘Via Francigena’ te belopen. Dit pad prijkt al langer op ons lijstje en 4 etappes lopen dwars door het Toscaanse landschap in onze achtertuin Val d’Orcia.
De route is in Italië onderverdeeld in 45 trajecten en zelfs nog uit te breiden met alternatieve routes. Als beginners hebben wij besloten om de wandelingen op te delen vanaf Radicofani en San Quirico d’Orcia (Leg 35, 36 en 37), verdeeld over 4 zondagen. Wil je de volledige ‘Via Francigena’ ervaring beleven dan zijn er langs de routes diverse B&B en agriturismo waar je kunt overnachten.
Dag 1, Leg 37 vanaf Radicofani naar Ponte a Rigo (12 km)
Richting San Casciano dei Bagni, sla rechtsaf en alsof in niemandsland rijd ik over de slingerende wegen, opluchting, besef van vrijheid en gelukzaligheid overspoelen mijn gedachten. Mijn ogen werpen een blik naar rechts op het fort van Radicofani, zo helder aan de horizon, de heuvels zijn begroeid in kleurrijke tinten, zie groen afgewisseld met paarse l’erba medica, gele brem en rode klaprozen. ’t Is zodanig rustig, dat geen bladje roert aan de statige boom langs de weg. De schoonheid van Italië is niet in quarantaine. De auto wordt geparkeerd aan de rand van Radicofani SP24. Vanuit hier steek je de straat over naar het officiële pad herkenbaar aan de rood met witte strepen en de letters VF. Het blijft oppassen op de helling met losliggende kiezelstenen als we afdalen. We zijn omsloten door grenzeloze groene heuvels, cipressen en de Monte Amiata in volle glorie aan de horizon als we het fort van Radicofani in de hoogte achter ons laten. Langs de weg geuren de wilde bloemen, zien we verlaten boerderijen en is het stil op de oude ‘Via Cassia’ naar Ponte a Rigo wanneer we vanuit het niets vriendelijk begroet worden door een boer die zijn groentetuin aan het bewerken is. Hij complimenteert ons dat we deze oude route bewandelen. Met trots vertelt hij dat Paus Franciscus hetzelfde pad heeft afgelegd en hij hem hier heeft ontmoet. We nemen afscheid met een glimlach en wensen hem een fijne dag toe als we terugkeren naar de basis bij elke voetstap, zo ervaren wij deze route vol betekenis, schoonheden en uitdagingen. Ons eindpunt bij de kerk S. Elisabetta biedt schaduw onder een afdakje en verfrissend water. De kilometers zijn voelbaar in onze benen maar het bereiken van ons doel geeft een enorme voldoening.
Dag 2, Leg 37 vanaf Radicofani richting Gallina (15 km)
De zonnestralen worden met de dag warmer waardoor we hebben besloten net na de zonsopgang te starten. Wederom bij Radicofani maar we vertrekken nu richting Gallina. Eerst een stukje over asfalt voordat we het tractorpad nemen. Ons oog wordt getrokken naar een soort van rotsformatie in witte en grijze tinten in de wei. Eenmaal dichterbij blijkt het een kudde schapen als in een driehoek opgesteld. Met het geblaat maken ze ons duidelijk dat ze er niet van gediend zijn dat we hen blijven aanstaren waardoor we snel doorstappen. Smalle paden banen zich een weg in een omgeving van glooiende heuvels, de tarwevelden en de cipressenlanen. In slowmotion neem ik het in mij op, gedachten ebben weg en brengen rust in mijn hoofd. Het uitzicht reikt verder dan de werkelijkheid, ruik de bedwelmende geur van de gele brem als de paarden in de wei ons volgen, verbaasd om mensen te zien lijkt het wel. Het laatste stuk is langs de beek Formone, tevens een perfecte plek voor een pauze, om de weg over te steken via Posta di Ricorso met zijn 400 meter hoogte een uitstekend uitkijkpunt over gekleurde velden, cipressen en betoverende uitzichten. Langs de route staan diverse herkenningspunten al dan niet overwoekerd met groen dan blijkt een wandelkaart toch een handige toevoeging aan onze wandeluitrusting om het eindpunt te bereiken.
Dag 3, Leg 36 vanaf San Quirico d’Orcia naar Gallina (20 km)
Achteraf een van de zwaarste maar ook de allermooiste route. Onder onze voeten lopen eeuwenoude paden afgewisseld met grote keien, ruwe klei en kiezel in een landschap, uniek in de wereld. Vanuit het niets lopen we terug in de tijd, als ons pad door de historische borgo Vignoni Alto volgt. Adembenemend, onze ogen staren onder de bogen door naar het werelderfgoed de Val d’Orcia. Wijnranken gevuld met jonge trossen, de zon in de rug volgen we de witte weg richting Bagno Vignoni. Als we in de vroege ochtend het markante plein gevuld met het thermale water oplopen, voel ik de rillingen over mijn rug, die stilte, zo verlaten, ongelofelijk bizar. Een restaurant is getransformeerd in een koffiebar en is vanaf vandaag weer geopend. Niet alleen voor de barista maar ook voor ons, die eerste caffè sinds weken, soms is het goed om te focussen op klein geluk die ik in kleine slokjes naar binnen slurp. Mijn mondhoeken worden omhooggeduwd, zelfs de zon schijnt uitbundiger dan ooit.
Via een smal pad lopen we tot aan de Ponte Peruzzi, een houten brug over de kabbelende Orcia. Bijzonder hoe de originele delen van de oude stenen brug nog zichtbaar zijn. We horen gekraak onder onze voeten door de houten planken die her en der losliggen, voor hoogtevreezers onder ons, wees gewaarschuwd. Nu het al behoorlijk warm begint te worden maakt het dit deel van de tocht zwaar, beklimmingen, paden in het open veld en weinig waterpunten langs de weg. Vlak voor we de laatste kilometers ingaan heeft een boerderij in de voortuin een picknick tafel met een waterkraan geïnstalleerd waarmee we onze dorst kunnen lessen en de bidons kunnen bijvullen. Uitkijkend over het landschap met zijn glooiende heuvels, het hooi in ronde balen verspreid over het veld, het gras dat door de wind heen en weer wiegt met enkele wolken aan de lucht die een schaduwspel vormen over het groen, dan voel je ineens heel klein en toch wel vermoeid. Zonder een moment van afzien is deze tocht niet compleet en worden de hoogtepunten van de Via Francigena nog mooier en betekenisvoller.
Dag 4, Leg 35 vanaf San Quirico d’Orcia naar Torrenieri (8 km)
Om het af te sluiten kiezen we voor een korte variant omdat er onweersbuien worden verwacht. We starten vanuit het hart van de Val d’Orcia, San Quirico d’Orcia. Bekend om zijn heuvels, de cipressen keurig in rij, een cirkel of alleen. Het is genieten op ons kronkelend pad langs de wijnvelden, verlaten huizen en glimpen van het landschap. Aan de horizon vormen zich donkere wolken, in stevige passen lopen we door als het pad ons via de geasfalteerde weg richting Torrenieri volgt. Al lopend beseffen we ons dat we dit veel eerder hadden moeten doen. We hebben plekken gevonden waar we nooit eerder zijn geweest, bijzondere gedachten laten passeren, de stilte opgezocht en ons stap voor stap laten verwonderen in onze ‘achtertuin’.
(De routes zijn bewandeld in het voorjaar 2020, na een periode van bijna twee maanden in lockdown als gevolg van de COVID-19 pandemie).